سن ابتلا به انواع بیماری*ها كاهش یافته و علت اصلی آن هم مصرف پایین شیر و فرآورده*های آن است. طبق تحقیقات انجام شده سرانه مصرف محصولات لبنی در ایران تقریبا یك*چهارم سرانه مصرف آن در اروپاست. به همین دلیل است كه اغلب كودكان امروزی توان مقاومتی پایینی در برابر عوامل بیماری*زا دارند اما باید بدانید و آگاه باشید كه مصرف شیر و فرآورده*های آن، نیاز روزانه بدن ماست.
به گفته متخصصان علوم غذایی، كودكان زیر هفت سال به 1.5 لیوان، نوجوانان بین هفت تا 12*سال و افراد بالغ به دو لیوان، پسرها در سن بلوغ به سه لیوان، دخترها در همین سن به 2.5 لیوان و خانم*های شیرده و باردار به 3.5 لیوان شیر در روز نیاز دارند.
ناگفته نماند مصرف این مقدار شیر باید همراه با سایر فرآورده*های لبنی باشد. نوشیدن شیر به جای آب و دركنارآن مصرف زیاد ماست، دوغ، پنیر، خامه و كشك موجب دریافت بیش ازحد كلسیم و كمبود برخی ریزمغذی*ها می*شود و این خود عامل برهم خوردن واكنش بین سلولی و در نهایت گرفتگی عضلات و مشكلات دیگر خواهد شد.
شیر پاستوریزه اولویت دارد
برخی افراد برای مصرف روزانه خانواده بویژه كودكان شیرهای استریلیزه (با ماندگاری بیشتر) را به انواع پاستوریزه ترجیح می*دهند؛ اما در مقابل عده*ای هم با این تصور كه برای افزایش ماندگاری این محصول از مواد نگه دارنده استفاده می*شود از مصرف آن خودداری می*كنند، اما باید بدانید شیرهای استریلیزه حاوی مواد افزودنی نبوده و تنها فرآیند حرارت*دهی بالا باعث افزایش ماندگاری آن می*شود.
البته این شیرها در مقایسه با انواع پاستوریزه در حین حرارت به*میزان زیادتری پروتئین*های محلول و ویتامین*های حساس به حرارت همچون ویتامین*های b و c خود را از دست داده و گرم*كردن و جوشانیدن مجدد آن در زمان مصرف می*تواند از قدرت جذب كلسیم بكاهد.
نكته مهم*تر آن*كه به محض بازكردن بسته*بندی این شیرها و تبادل هوایی در آن، شرایط ماندگاری آن همچون سایر شیرهای پاستوریزه شده و تنها به مدت دو تا سه روز آن هم در داخل یخچال قابل نگهداری است. پس بهتر آن*كه برای مصرف روزانه از شیرهای پاستوریزه استفاده كنید.
شیر كم*چرب، مغذی*ترین نوشیدنی
به طور طبیعی چربی شیر 3.5 درصد است. شیرهایی با چربی بالاتر از 2.5 درصد پرچرب و پایین*تر از آن كم*چرب محسوب شده و آن دسته از شیرهایی كه بین 0.5 ـ 0.1 درصد چربی دارد را در اصطلاح شیرخامه گرفته گویند. ..
شیرهای با 1.5درصد چربی برای افرادی كه تحرك كافی دارند و چربی خون بالا و بیماری زمینه*ای ندارند، مناسب است.
شیرهای 2.5 درصد برای كودكان، ورزشكاران و افرادی كه پرتحركند و شغل*های سنگین دارند توصیه می*شود و شیرخامه گرفته به*دلیل چربی اشباع صفر، نداشتن كلسترول و دارا*بودن كلسیم و فسفر بالا مغذی*ترین شیر به شمار می*رود و میزان انرژی آن 10 تا 30 كالری از سایر شیرهای كم*چرب پایین*تر است و مصرف روزانه آن پیشنهاد می*شود.
در فصول سرد شیرغنی*شده بخورید
در فصول سرد سال اغلب هوا ابری و هنگام وارونگی هوا، عبور نور از ذرات ریزآلاینده*ها كم و گاهی ناممكن می*شود و امكان ایجاد ویتامین d3 برای جذب كلسیم در بدن دشوار می*شود.
از سوی دیگر برودت هوا از تحرك افراد كاسته و قدرت جذب كلسیم از طریق استخوان*ها كاهش می*یابد بنابراین استفاده از شیرهای غنی*شده با آهن، كلسیم، ویتامین*های b،a و بویژه ویتامین d تاثیرمطلوبی بر پروسه هورمونی گذاشته و به تقویت بدن و استخوان*سازی كمك می*كند.
شیر ساده طعم*دار
طبق استاندارد، رنگ و مزه شیرهای طعم*دار باید طبیعی باشد، اما اگر تركیبات طبیعی یافت نشود تولیدكنندگان می*توانند در حد مجاز از افزودنی*های سنتزی استفاده كنند.
این افزودنی*ها گرچه به اندازه تركیبات فنولی موجود در قهوه و كاكائو روی قدرت جذب كلسیم و پروتئین شیر تاثیر سوء نمی*گذارد، اما مصرف روزانه و مستمر آن بویژه در كودكان می*تواند عوارضی ایجاد كند.
از سوی دیگر بنا به گفته متخصصان علوم غذایی، برخی شیرهای طعم*دار در مقایسه با شیرهای ساده در درجه دوم كیفیت قرار دارد و اغلب برای كاهش بار میكروبی، شیر دو تا سه بار پاستوریزه می*شود و این خود از ارزش تغذیه*ای محصول می*كاهد. ..
اگر نفخ می*كنید، شیر كم*لاكتوز بنوشید
برخی افراد با مصرف شیر دچار نفخ و دردهای شكمی و اسهال می*شوند. این نشانه*ها 30 دقیقه تا دو ساعت پس از نوشیدن ظاهر می*شود و به*قدری آزاردهنده است كه افراد را تا آخر عمر از مصرف این نوشیدنی پرخاصیت منصرف می*كند اما باید بدانید چند سالی است كه شیرهای كم*لاكتوز یا بدون لاكتوز راهی بازار شده* است.
این شیر گرچه قدری گران است، اما به دلیل میزان بسیار كم*لاكتوز (قند اصلی شیر) نیاز به هضم نداشته و به میزان زیادی از علائم فوق می*كاهد.
شیرهای تهیه*شده با شیر خشك
برخی كارخانجات برای دردسر كمتر و به*صرفه* شدن قیمت نهایی محصول، شیرخشك را با آب مخلوط و به جای شیرتازه عرضه می*كنند.
این شیرها گرچه طعم خوبی دارد، اما در مقایسه با شیرهای تازه ارزش تغذیه*ای كمتری دارد و این موضوع در مورد محصولاتی كه با شیرخشك*های خارجی غیربهداشتی و نامعتبر تهیه می*شود بیشتر صدق می*كند، بنابراین در زمان خرید به مندرجات روی بسته*بندی شیرها توجه كنید.
مصرف شیر و فرآورده*های لبنی محلی ممنوع!
برخی خانواده*ها به دلیل آن*كه هیچ فرآیندی روی شیرخام محلی انجام نشده و یك محصول كاملا طبیعی است و از*سوی دیگر به دلیل پرچرب*بودن آن را بر شیرهای صنعتی ترجیح می*دهند و همیشه شیر مصرفی خود را از مغازه*های عرضه*كننده فرآورده*های لبنی فله*ای یا اهالی روستا تهیه می*كنند، اما باید بدانید عمده*ترین بیماری*هایی كه از طریق این شیرها منتقل می*شود تب مالت، سل و تب كیو است.
این شیرها در صورت جوشیده*شدن خانگی به*دلیل فرآیند حرارتی ناقص نه*تنها ارزش تغذیه*ای خود را از دست می*دهد، بلكه یك*سری از میكروارگانیزم*های بیماری*زا در آن باقی می*ماند كه برای سلامت مصرف*كننده مخاطره*آمیز است.
نكته مهم*تر آن*كه بیشتر این شیرها با دست*هایی آلوده درون ظروفی غیربهداشتی دوشیده می*شود و مو، خون یا فضولات دام حداقل چیزهایی است كه وارد آن می*شود. از سوی دیگر در صورت فساد محصول، افراد غیرمتعهد با افزودن جوش*شیرین یا آب*ژاول، مزه تند و طعم نامطلوب شیر را مخفی می*كنند.
به گفته متخصصان علوم غذایی، كودكان زیر هفت سال به 1.5 لیوان، نوجوانان بین هفت تا 12*سال و افراد بالغ به دو لیوان، پسرها در سن بلوغ به سه لیوان، دخترها در همین سن به 2.5 لیوان و خانم*های شیرده و باردار به 3.5 لیوان شیر در روز نیاز دارند.
ناگفته نماند مصرف این مقدار شیر باید همراه با سایر فرآورده*های لبنی باشد. نوشیدن شیر به جای آب و دركنارآن مصرف زیاد ماست، دوغ، پنیر، خامه و كشك موجب دریافت بیش ازحد كلسیم و كمبود برخی ریزمغذی*ها می*شود و این خود عامل برهم خوردن واكنش بین سلولی و در نهایت گرفتگی عضلات و مشكلات دیگر خواهد شد.
شیر پاستوریزه اولویت دارد
برخی افراد برای مصرف روزانه خانواده بویژه كودكان شیرهای استریلیزه (با ماندگاری بیشتر) را به انواع پاستوریزه ترجیح می*دهند؛ اما در مقابل عده*ای هم با این تصور كه برای افزایش ماندگاری این محصول از مواد نگه دارنده استفاده می*شود از مصرف آن خودداری می*كنند، اما باید بدانید شیرهای استریلیزه حاوی مواد افزودنی نبوده و تنها فرآیند حرارت*دهی بالا باعث افزایش ماندگاری آن می*شود.
البته این شیرها در مقایسه با انواع پاستوریزه در حین حرارت به*میزان زیادتری پروتئین*های محلول و ویتامین*های حساس به حرارت همچون ویتامین*های b و c خود را از دست داده و گرم*كردن و جوشانیدن مجدد آن در زمان مصرف می*تواند از قدرت جذب كلسیم بكاهد.
نكته مهم*تر آن*كه به محض بازكردن بسته*بندی این شیرها و تبادل هوایی در آن، شرایط ماندگاری آن همچون سایر شیرهای پاستوریزه شده و تنها به مدت دو تا سه روز آن هم در داخل یخچال قابل نگهداری است. پس بهتر آن*كه برای مصرف روزانه از شیرهای پاستوریزه استفاده كنید.
شیر كم*چرب، مغذی*ترین نوشیدنی
به طور طبیعی چربی شیر 3.5 درصد است. شیرهایی با چربی بالاتر از 2.5 درصد پرچرب و پایین*تر از آن كم*چرب محسوب شده و آن دسته از شیرهایی كه بین 0.5 ـ 0.1 درصد چربی دارد را در اصطلاح شیرخامه گرفته گویند. ..
شیرهای با 1.5درصد چربی برای افرادی كه تحرك كافی دارند و چربی خون بالا و بیماری زمینه*ای ندارند، مناسب است.
شیرهای 2.5 درصد برای كودكان، ورزشكاران و افرادی كه پرتحركند و شغل*های سنگین دارند توصیه می*شود و شیرخامه گرفته به*دلیل چربی اشباع صفر، نداشتن كلسترول و دارا*بودن كلسیم و فسفر بالا مغذی*ترین شیر به شمار می*رود و میزان انرژی آن 10 تا 30 كالری از سایر شیرهای كم*چرب پایین*تر است و مصرف روزانه آن پیشنهاد می*شود.
در فصول سرد شیرغنی*شده بخورید
در فصول سرد سال اغلب هوا ابری و هنگام وارونگی هوا، عبور نور از ذرات ریزآلاینده*ها كم و گاهی ناممكن می*شود و امكان ایجاد ویتامین d3 برای جذب كلسیم در بدن دشوار می*شود.
از سوی دیگر برودت هوا از تحرك افراد كاسته و قدرت جذب كلسیم از طریق استخوان*ها كاهش می*یابد بنابراین استفاده از شیرهای غنی*شده با آهن، كلسیم، ویتامین*های b،a و بویژه ویتامین d تاثیرمطلوبی بر پروسه هورمونی گذاشته و به تقویت بدن و استخوان*سازی كمك می*كند.
شیر ساده طعم*دار
طبق استاندارد، رنگ و مزه شیرهای طعم*دار باید طبیعی باشد، اما اگر تركیبات طبیعی یافت نشود تولیدكنندگان می*توانند در حد مجاز از افزودنی*های سنتزی استفاده كنند.
این افزودنی*ها گرچه به اندازه تركیبات فنولی موجود در قهوه و كاكائو روی قدرت جذب كلسیم و پروتئین شیر تاثیر سوء نمی*گذارد، اما مصرف روزانه و مستمر آن بویژه در كودكان می*تواند عوارضی ایجاد كند.
از سوی دیگر بنا به گفته متخصصان علوم غذایی، برخی شیرهای طعم*دار در مقایسه با شیرهای ساده در درجه دوم كیفیت قرار دارد و اغلب برای كاهش بار میكروبی، شیر دو تا سه بار پاستوریزه می*شود و این خود از ارزش تغذیه*ای محصول می*كاهد. ..
اگر نفخ می*كنید، شیر كم*لاكتوز بنوشید
برخی افراد با مصرف شیر دچار نفخ و دردهای شكمی و اسهال می*شوند. این نشانه*ها 30 دقیقه تا دو ساعت پس از نوشیدن ظاهر می*شود و به*قدری آزاردهنده است كه افراد را تا آخر عمر از مصرف این نوشیدنی پرخاصیت منصرف می*كند اما باید بدانید چند سالی است كه شیرهای كم*لاكتوز یا بدون لاكتوز راهی بازار شده* است.
این شیر گرچه قدری گران است، اما به دلیل میزان بسیار كم*لاكتوز (قند اصلی شیر) نیاز به هضم نداشته و به میزان زیادی از علائم فوق می*كاهد.
شیرهای تهیه*شده با شیر خشك
برخی كارخانجات برای دردسر كمتر و به*صرفه* شدن قیمت نهایی محصول، شیرخشك را با آب مخلوط و به جای شیرتازه عرضه می*كنند.
این شیرها گرچه طعم خوبی دارد، اما در مقایسه با شیرهای تازه ارزش تغذیه*ای كمتری دارد و این موضوع در مورد محصولاتی كه با شیرخشك*های خارجی غیربهداشتی و نامعتبر تهیه می*شود بیشتر صدق می*كند، بنابراین در زمان خرید به مندرجات روی بسته*بندی شیرها توجه كنید.
مصرف شیر و فرآورده*های لبنی محلی ممنوع!
برخی خانواده*ها به دلیل آن*كه هیچ فرآیندی روی شیرخام محلی انجام نشده و یك محصول كاملا طبیعی است و از*سوی دیگر به دلیل پرچرب*بودن آن را بر شیرهای صنعتی ترجیح می*دهند و همیشه شیر مصرفی خود را از مغازه*های عرضه*كننده فرآورده*های لبنی فله*ای یا اهالی روستا تهیه می*كنند، اما باید بدانید عمده*ترین بیماری*هایی كه از طریق این شیرها منتقل می*شود تب مالت، سل و تب كیو است.
این شیرها در صورت جوشیده*شدن خانگی به*دلیل فرآیند حرارتی ناقص نه*تنها ارزش تغذیه*ای خود را از دست می*دهد، بلكه یك*سری از میكروارگانیزم*های بیماری*زا در آن باقی می*ماند كه برای سلامت مصرف*كننده مخاطره*آمیز است.
نكته مهم*تر آن*كه بیشتر این شیرها با دست*هایی آلوده درون ظروفی غیربهداشتی دوشیده می*شود و مو، خون یا فضولات دام حداقل چیزهایی است كه وارد آن می*شود. از سوی دیگر در صورت فساد محصول، افراد غیرمتعهد با افزودن جوش*شیرین یا آب*ژاول، مزه تند و طعم نامطلوب شیر را مخفی می*كنند.